Kornelia Karwowska - wścieklizna – współczesne zagrożenia

Rabies – contemporary threats

Streszczenie

Wścieklizna jest chorobą ludzi i ssaków, wywoływaną przez neurotropowe, kosmopolityczne wirusy z rodziny Rhabdoviridae. Rezerwuarem są dzikie ssaki, zwierzęta domowe i hodowlane. Okres wylęgania może trwać od kilku dni do roku w zależności od dawki wirusa i miejsca pokąsania. Szczególnie niebezpieczne są rany szarpane twarzy. Profilaktyka obejmuje opracowanie rany, rozpoczęcie szczepień i ewentualne podanie immunoglobuliny. Tylko psy i koty mogą podlegać obserwacji weterynaryjnej. W Polsce choroba występuje bardzo rzadko. W skali świata większość zgonów dotyczy dzieci z krajów Azji i Afryki. Wiedza na temat konsekwencji pogryzienia przez nieznane zwierzę jest w krajach wysoko rozwiniętych niewystarczająca. Konieczne są dalsze działania prewencyjne oraz edukacyjne, a także zwalczanie bezdomności psów i kotów.

Summary

Rabies is a disease of humans and mammals caused by neurotropic cosmopolitan viruses of the family Rhabdoviridae. Reservoir are wild mammals, pets and farm animals. The incubation period ranges from less than a week to a year, depending on the dose of virus and bite place. Especially dangerous are facial lacerations. Prevention includes debridement, start vaccination and possible administration of immunoglobulin. Only dogs and cats may be subject to veterinary observation. In Poland, the disease occurs very rarely. Globally, the majority of deaths affects children in Asia and Africa. In developed countries public knowledge about the consequences of being bitten by an unknown animal is insufficient. Further efforts are needed prevention among the people and the fight against homelessness among dogs and cats.

Słowa kluczowe/Key words

wścieklizna ➧ ssaki ➧ rana ➧ szczepienie

rabies ➧ mammals ➧ wound ➧ vaccination